LichaamsbewustZIJN
Je lichaam liegt niet!
Wauw gisteravond mijn 1e Ki- Aikido les. Nieuwsgierig, verwondering en inspiratie. Mijn lijf is een krachtig instrument. Zonder de ervaring blijft het wellicht theorie. Misschien vind je het wel abracadabra wat ik schrijf in deze blog. Toch hoop ik je met deze blog te inspireren om de kracht en de magie van je lijf te ontdekken en hoe dit samenhangt met leiderschap.
Hoe lichaamsbewust ben jij? Als ik je vertel dat jouw lichaam niet liegt, wat roept dat dan bij jou op? Als ik je vertel dat leiderschap start in je lijf, wat voel jij dan? Kun je het eerst voelen en dan pas denken? Of hoor je jezelf vooral denken?
Laat ik je meenemen naar mijn dag gisteren. Ook neem ik je mee terug naar februari 2022, waar mijn lichaamsbewustZIJN werd aangewakkerd. En ik vertel over hoe een aantal zaken in het hier en nu weer samenkomen. Als puzzelstukjes in een puzzel die ik aan aan het leggen ben!
Leiderschapsprogramma
Gisterochtend startte mijn dag in de Vereniging te Nijmegen. Niet om naar een theatershow te gaan, maar naar het leiderschapsprogramma dat ik samen met mijn collega’s van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen volg. Hoe geef je in een snel veranderende wereld leiding aan teams vanuit principes van Resultaat Verantwoordelijk Werken?
Ik loop de deuren door, samen met 2 collega’s die ik op de stoep ontmoet. Binnen staan al vele andere collega’s te kletsen met een lekker kopje koffie of thee in de hand. Ook ik ga een heerlijk kopje thee halen. Een fijne ontspannen start van de dag, een gemoedelijke sfeer. Als ik de zaal binnenloop, zie ik een collega die ik nog iets wilde vragen. Ik ga naast haar zitten. Stel mijn vraag en het is direct geregeld! Super fijn, want dat scheelt weer een mail, een overleg dat ingepland moet worden in een toch al volle agenda. Nu is het binnen 5 minuten geregeld.
Ik verplaats mijn aandacht naar de inleider en kijk uit naar de dag. Ik ben nieuwsgierig wat deze dag mij gaat brengen. Ik zit met een open mind, ontspannen in mijn stoel en luister naar het programma van de dag. De dag begint met een check-in vraag. Deze vraag brengt mij direct in contact met mijn lijf. Hoe zit ik er vandaag eigenlijk bij? Wat gaat er om in mijn lijf? Welke gedachten heb ik?
Deze dag ben ik door wat er (niet) gezegd wordt meerdere keren bewust van mijn lijf en mijn gedachten: vandaag ervaar ik een mooie samenwerking tussen mijn buik, hart en hoofd.
Ook de gast-spreker die een inleiding geeft over Transactionele Analyse, het ego-toestanden model en de drama-winnaarsdriehoek verwijst regelmatig naar de buik (je gevoel/het kind) en het hoofd (je gedachten/de ouder) als hij vertelt over het ego-toestanden model. Ook in de opstelling is de verwijzing in het non-verbale zichtbaar. Communiceer je non-verbaal vanuit de buik en ben je in contact met je gevoel of zeg je iets vanuit het hoofd en ben je in contact met je gedachten (ratio). In het functionele ego-toestandenmodel wordt een verdere opsplitsing gemaakt naar negatieve en positieve ego-toestanden van het kind en de ouder. De integrerende volwassene staat in het midden en is in staat de positieve ego-posities vanuit de ouder en het kind te integreren en vanuit daar te handelen in de interactie met anderen. Een model dat mij als coach niet onbekend is en ik als coach ook zo nu en dan inzet.
Hoofd, hart en buik intelligenties
De gastspreker heeft het niet over het hart en ook in non-verbale uitingen komt dit niet duidelijk zichtbaar naar voren. Vanuit mijn kennis over de drie intelligenties, vul ik zelf in dat de integrerende volwassene de positie van het hart inneemt. Daar waar alles samenkomt vanuit verbinding, waardering, liefde én in de hoogste expressie van het hart: compassie.
Ik hoor je bijna denken: drie intelligenties, waar heb je het over!
Ik neem je hiervoor graag mee terug in de tijd, naar februari 2022. Mijn eerste aanraking met deze 3 intelligenties (hoofd, hart en buik) gaat feitelijk nog iets verder terug in de tijd. Heleen ter Avest van Managers EQ liet mij de kracht van deze intelligenties of breinen ervaren in een van mijn coaching sessies. Deze ervaring wakkerde mijn interesse aan. Toen ik mijn coachpraktijk startte stond de mBIT opleiding hoog op mijn verlanglijstje om te volgen. En je raadt het al, deze opleiding volgde ik begin februari 2022 bij UNLP bij Bart Verbunt. Tijdens deze opleiding heb ik mezelf verder verdiept in het hoofd, hart en buik ofwel onze 3 breinen. De opleiding gaf me theoretisch kennis, maar ook de praktische vertaalslag. Er ging een wereld voor mij open, simpel doordat de theoretische basis werd benoemd maar vooral door de kennis aan den lijve te ervaren.
Kort samengevat, we hebben (minimaal) 3 intelligenties of breinen of hersenen. Het hoofdbrein is natuurlijk bekend bij iedereen. Wetenschappelijk is aangetoond dat in ons hart en onze buik dezelfde complexe en functionele, neurale netwerken aanwezig zijn als in onze hersenen ofwel ons hoofd. Deze neurale netwerken van het hart en buik vertonen tevens dezelfde intelligentie en wijsheid. Alle drie de breinen hebben ook een eigen geheugen en daarmee het vermogen om informatie te onthouden. Ze zijn in staat om informatie te bewaren en op te slaan, maar ook om informatie weer te vinden. Ook zijn de breinen in staat om te bemiddelen in complexe reflexen via het intrinsieke zenuwstelsel. Als we kijken naar de neuronen in het buikbrein, dan is dat qua omvang vergelijkbaar met het brein van een kat. En voor het hart geldt dat het aantal neuronen vergelijkbaar is met het brein van een kreeft. Leuke feiten!
Maar wat betekent dit dan feitelijk in mijn en jouw dagelijkse leven?
Voor deze praktische vertaalslag wordt gebruik gemaakt van gedragsmodelering ofwel de mBIT (multiple Brein Integratie Technieken), waarbij praktische technieken het mogelijk maken om met de verschillende breinen te communiceren, de intelligenties van de verschillende breinen uit te lijnen en te waarborgen. Dit kun je doen door je 3 breinen te vragen wat ze je willen vertellen. Om de juiste informatie boven tafel te krijgen is het daarbij belangrijk dat de 3 breinen uitgelijnd zijn en goed samenwerken. Hiervoor breng je het parasympatische en sympathische zenuwstelsel in een coherente staat, waarbij de ademhaling een hulpmiddel kan zijn. Het voert te ver om in dit blog nog verder de diepte in te gaan. Dat is stof voor een andere keer, of voor een (online) masterclass.
Maar weet dat als je drie breinen niet goed samenwerken er allerlei problemen kunnen voordoen in je dagelijkse leven, zowel in je werk als privé situatie. Om enkele voorbeelden te noemen:
- Je ervaart een conflict tussen je gedachten, je gevoel en je acties;
- Je hebt een verlangen, maar je durft dit niet na te jagen;
- Je vindt het moeilijk om beslissingen te nemen en keuzen te maken;
- Je saboteert jezelf in het bereiken van je doelen of realiseren van je dromen;
- Je vindt het moeilijk om relaties aan te gaan en te onderhouden;
- Je vraagt je af wat de zin van het leven is;
- Je vindt het moeilijk om je grenzen te (h)erkennen.
Hoe zit dit bij jou? Welke problemen herken je in je leven? Probeer je deze vooral vanuit je hoofd op te lossen? Of betrek je daar ook je hart en buik bij?
Leiderschap vanuit spierkracht of ademkracht
Er zijn veel verschillende manieren om leiderschapskwaliteiten in kaart te brengen, denk aan DISC-gedragsmodel (‘de kleurtjes’) of Teamrolmodel van Belbin. Veelal komen deze profielen tot stand door het invullen van een vragenlijst, met andere woorden vanuit ons hoofd/ratio vullen we dit in. Vanuit het besef dat we 3 breinen hebben die onderling samenwerken is het voor mij best vreemd dat we alleen vanuit onze cognitie tot leiderschapsprofielen komen. De kennis en informatie die opgeslagen ligt in de andere 2 breinen wordt hierin niet meegenomen. Terwijl deze breinen andere kennis en informatie zullen bevatten.
Wat als we alle drie de breinen raadplegen om tot leiderschapsprofielen te komen? Waarbij we het gehele lijf ofwel het bewustZIJN van het lichaam gebruiken om zichtbaar te maken of jij vanuit spierkracht of ademkracht je leven invult? Wat als je bewust jouw natuurlijke talenten (ademkracht) kunt gaan inzetten, welke impact zou dat op jouw leven, je team en je organisatie hebben?
Onlangs heb ik kennisgemaakt met een methode die wel alle drie de breinen gebruikt om leiderschapskwaliteiten te meten. VerticalQ is een lichaamsgerichte assessment methode die de kwaliteiten, talenten, sterke punten en uitdagingen van een persoon aan de hand van de negen meetpunten gekoppeld aan de drie breinen – hoofd, hart en buik – identificeert. Een prachtig instrument dat het bewustZIJN van het lichaam gebruikt om leiderschapsprofielen vast te stellen (Embodied Leadership Strength Profile). De kennis uit neurowetenschappelijk onderzoek van de drie breinen wordt gecombineerd met psychosomatische kennis, de bewegingsleer, Enneagram, yoga en Ki-Aikido. De wisselwerking tussen lichaam en geest vormt het fundament van deze disciplines.
Mijn interesse in VerticalQ werd afgelopen zomer gewekt door mijn nichtje, Willy Zelen. Ik mocht haar proefpersoon zijn toen zij de VerticalQ opleiding volgde. De lichaamsgerichte meting, de relatie met de drie breinen, maakte mij nieuwsgierig. Vol verwondering, lees ‘flabbergasted’, werd mijn leiderschapsprofiel duidelijk door negen verschillende houdingen – corresponderend met de drie breinen - aan te nemen. In sommige houdingen was ik met geen mogelijkheid omver te duwen, terwijl in andere houdingen slechts een lichte aanraking mij al uit evenwicht bracht. De terugkoppeling van de profielen sprak voor zich: een duidelijke herkenning van talenten en valkuilen op de vier houdingen waar Willy behoorlijk veel kracht moest gebruiken om mij tot kantelen te brengen, als dat al lukte!
Deze vier houdingen vertaalde zich in mijn ‘pincode’: Perfector – Inspirator – Vernieuwer – Visionair
Voor mij is VerticalQ een puzzelstukje in de puzzel die ik aan het leggen ben. mBIT en VerticalQ komen samen, want momenteel volg ik de opleiding tot VerticalQ Practitioner. Deze opleiding verruimt mijn repertoire als (team)coach gericht op complexe vraagstukken van het individu en teams in organisaties. De kennis van mijn eigen ‘pincode’ versterkt tevens mijn eigen leiderschap dat ik kan inzetten als lector in mijn team en in de organisatie én als coach.
Ki- Aikido: lichaamsbewustZIJN of BewustZIJN van jouw lichaam
En dan kom ik tot slot terug op Aikido, mijn 1e ervaring gisteravond. Onder begeleiding van Marcel Dols mochten we in een kleine groep de kracht van Ki-Aikido ervaren. Eerst ervaren en dan de theoretische uitleg. Opnieuw ervaarde ik vol verbazing en verwondering dat ik in dezelfde zittende houding niet omver te krijgen was versus met lichte aanraking ik al achterover viel. En dat door het gebruik van 2 verschillende instructies: bv. neem iemand in gedachten van wie je heel veel houd versus neem iemand in gedachten die je echt niet leuk vind. Zo zou ik nog diverse voorbeelden kunnen geven, die deze avond de revue zijn gepasseerd, maar zonder het fysieke effect te ervaren voegt dat weinig toe.
Ik kan alleen zeggen dat de wijsheid van het lichaam groot is. De kracht van je lichaam het grootst is als hoofd, hart en buik één zijn én eigenlijk weerloos is als het hoofd afgescheiden is van hart en buik. Het was magisch mooi om dit te mogen ervaren. Het geeft mij nog meer tools in handen om mijn lichaamsbewustZIJN te vergroten. Ik zie uit naar de volgende lessen, zodat ik nog meer vanuit dit ZIJN kan handelen: hoofd, hart en buik in evenwicht. Onvoorwaardelijk!
En daar gaat het in leiderschap ook over: onvoorwaardelijk zijn. Want dan is er de ontspanning, de nieuwsgierigheid naar de ander. Onvoorwaardelijk zijn, wil overigens niet te zeggen dat je het altijd met de ander eens bent. Vanuit de samenwerking van de drie breinen ofwel intelligenties en door jouw natuurlijke talenten aan te spreken, sta je zelf in de kracht van je talenten en hoef je het niet meer op spierkracht te doen. Je kun je op ademkracht gebruiken en daarmee vanuit je eigen energie jouw leiderschap inzetten in deze snel veranderende complexe wereld.
Zo vormen mijn opleiding coachend leiderschap, mBIT, VerticalQ, Ki-Aikido, mijn opleiding tot L.I.C.H.T. coach en het leiderschaps-programma puzzelstukjes in mijn puzzel en groei ik verder in mijn leiderschap en versterk ik mijn LichaamsbewustZIJN.
Heb je vragen die gaan over leiderschap, regie nemen, zingeving of een van de uitdagingen die eerder in dit blog beschreven staan en wil je weten wat mBIT, VerticalQ of mijn opleiding tot L.I.C.H.T coach voor jou kan betekenen neem dan contact met me op. Ik plan graag een afspraak met je in om de mogelijkheden voor individuele of teamcoaching te bespreken.
Of neem op 10 maart a.s. deel aan de kennismakingsworkshop die ik met Esther van Oorspronk organiseer over Persoonlijke Ruimte. In deze workshop kun je o.a. kennismaken met mBIT en paardencoaching (de expertise van Esther). Stuur mij een PB of kijk op de website bij workshop voor meer informatie.
